Ceza hukukunda yapılan değişikliklerle, idamın karşılığı olan “ağırlaştırılmış müebbet” cezasının “yatarı” 30 yıldan 39 yıla, müebbetin süresi 24 yıldan 33 yıla çıkarılacak. Halen 6 ay ile 2 yıl arasında bulunan ensest (aile içi cinsel istismar) cezasının alt sınırı 6 yıla, üst sınırı 15 yıla yükseltilerek, bu suçta hapisin ertelenme olasılığı kaldırılacak. Ayrıca cinsel saldırıda mağdurun beden ve ruh sağlığının bozulduğu peşinen kabul edilecek ve ayrıca doktor raporu aranmayacak. Hükümetin Yargıtay’a “paralel neşteri” olarak hazırladığı yeniden yapılandırma ile ticaret mahkemelerinden istinaf düzenlemelerine kadar birçok yeni madde de torbaya girdi.
HADIM DEĞİL
Tasarının ayrıntılarını açıklayan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, “Cinsel suçlardan hapis cezasına mahkum olanlar, tıbbi tedavi, mağdurun bulunduğu yerde yaşamamak, çocuklarla bir arada olmayı gerektiren ortamda çalışmamak, çocuklarla ilgili meslek icra etmemek tedbirlerinden bir veya birkaçına tabi tutulacak” dedi.
Suçun kamu görevlisi, koruyucu aile, kayın hısımlığı, üvey baba, üvey ana, üvey evlat ve evlatlık ilişkisi olanlarca işlenmesi veya yurt, pansiyon gibi toplu yaşam alanlarında gerçekleşmesi halinde yarı oranında ceza artırımı yapılacak. 15 yaşını bitirmiş çocukların cebir, tehdit ve hile olmaksızın cinsel ilişkiye girmesi halinde sanığa verilecek ceza, 2 yıldan 5 yıla kadar olacak. Şu anda bu suça 6 ay ile 2 yıl arasında hapis uygulanıyor. Cinsel suçtan mahkum olanlar cezalarının dörtte üçünü yattıktan sonra koşullu salıvermeden yararlanabilecek.
Uyuşturucu madde cezaları artırılıyor. Uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanma suçunun cezası 1 yıldan 2 yıla kadar hapis iken, 2 yıldan 5 yıla çıkacak. Suç erteleme kapsamından çıkarılınca uyuşturucu kullananlar cezaevine girecek. Esrar elde etmek amacıyla kenevir ekiminin halinde ceza 5-12 yıl olacak. Böylece bu davalar asliye ceza yerine ağır ceza mahkemelerinin alanına girecek. Uyuşturucu ve uyarıcı madde imal, ihraç ve ithal suçunun cezası 10 yıldan 20 yıla kadar hapis iken 20-30 yıl aralığına yükselecek. Uyuşturucu ve uyarıcı madde satmanın cezası 10-20 yıl arasında hapis olacak. Uyuşturucunun çocuğa satılması halinde hapis cezası 15 yıldan az olmayacak. Uyuşturucu suçlarında denetimli serbestlik sadece bir kez uygulanacak. Suçun üç veya daha fazla kişi tarafından işlenmesi durumunda ceza yarı oranında, örgüt tarafından işlenmesi durumunda bir kat artırılacak. Uyuşturucuyu özendirme suçunun cezası 2 yıldan 5 yıla kadar hapis iken, 5-10 yıl aralığını çıkacak.
Nitelikli hırsızlığın cezaları yaklaşık yarı oranında artırılıyor. Konuttan hırsızlığın ve kapkaçın cezası 5 yıldan 10 yıla kadar hapis olacak. Gece yapılan hırsızlığın cezası yarı (oranında artırılacak. Hırsızlık ve mala zarar verme sonucunda haberleşme, enerji, demiryolu veya havayoluna ilişkin kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması halinde verilecek cezan iki katına kadar çıkarılacak. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı bir kişi için sadece bir kez verilebilecek. Cezaevinde hayatını yalnız idame ettiremeyen hükümlülerin cezalarının infazının geri bırakılmasında “Toplum güvenliği bakımından tehlike oluşturmaması” kriteri arınmayacak. Bu durumda HDP yöneticilerinin Cumhurbaşkanı’na kadar götürdüğü dosyada yer alan hasta mahkumların büyük bölümünün tahliye olması bekleniyor.
Yargıtay yeniden yapılandırılacak. Halen 23 hukuk ve 15 ceza olan daireler yeniden düzenlenecek. 38 dairenin hukuk ve ceza dairesi olma niteliği kanunla belirlenmeyecek. Yargıtay Genel Kurulu hukuk ve ceza dairelerini yeniden oluşturacak. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu’nun üye sayısı 8’den 12’ye çıkarılacak. Yargıtay Genel Sekreteri en az Yargıtay’da 5 yıl görev yapmış olacak. Yargıtay’da genel sekreter yardımcısı seçilebilmek için birinci sınıf olma şartı aranacak.
Sulh ceza mahkemeleri kaldırılarak, sulh ceza hakimlikleri kuruluyor. Sulh ceza hakimleri koruma tedbirleriyle ilgili kararlar verecek. Bu hakimlikler yargılama faaliyeti yapmayacaklar. Sulh ceza mahkemelerinin yargılama işlemleri asliye ceza mahkemelerine devredilecek. Takipsizlik kararlarına itiraz en yakın ağır ceza mahkemesi yerine, sulh ceza hakimliğine yapılacak. Nitelikli bazı davalar ile değeri 250 bin liranın üzerindeki davalarda ticaret mahkemeleri heyet halinde karar verecek. 250 bin liranın altında kalan veya daha basit olan davalarda tek hakim karar alacak.
Bozdağ, “Tıbbi müdahale hadım değil. Eğer cinsel saldırıda bulunan kişilerde hastalık varsa bir hastalık nedeniyle bu saldırılarda bulunuyorsa bunun tıbbi tedavisi yoluna gidilebilecektir. Bunun kararını mahkeme verecektir. Mahkeme bilirkişi raporlarına bakacaktır gerçekten bir hastalık var mı yok mu, ona göre bunun tıbben tedavi edilmesi gerektiğine hükmederse tıbbi tedaviye karar verecektir. İnfaz sırasında ya da şartlı tahliye edilme sürecinde” dedi.
HADIM DEĞİL
Tasarının ayrıntılarını açıklayan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, “Cinsel suçlardan hapis cezasına mahkum olanlar, tıbbi tedavi, mağdurun bulunduğu yerde yaşamamak, çocuklarla bir arada olmayı gerektiren ortamda çalışmamak, çocuklarla ilgili meslek icra etmemek tedbirlerinden bir veya birkaçına tabi tutulacak” dedi.
Bozdağ, öngörülen “tıbbi tedavinin” kimyasal kastrasyon veya hadım olmadığını vurguladı. Tasarıya göre, cinsel taciz (söz atma) suçunun çocuğa karşı işlenmesi halinde verilecek ceza bir kat artırılarak, alt sınırı 3 aydan 6 aya çıkarılacak. Cinsel suçların ani hareketlerle (sarkıntılık) işlenmesi halinde; mağdur yetişkinse 2 yıldan 7 yıla, mağdur çocuksa 4 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası verilecek. Suçun yoğun hareketlerle (tasaddi) işlenmesi halinde ceza; mağdur yetişkinse 5 yıldan 10 yıla, çocuksa 8 yıldan 15 yıla kadar hapis olacak. Yetişkine tecavüzde 12 yıldan 20 yıla kadar, çocuğa tecavüzde 16 yıldan 20 yıla kadar hapis verilecek.
RIZA VARSA DA HAPİS
Suçun kamu görevlisi, koruyucu aile, kayın hısımlığı, üvey baba, üvey ana, üvey evlat ve evlatlık ilişkisi olanlarca işlenmesi veya yurt, pansiyon gibi toplu yaşam alanlarında gerçekleşmesi halinde yarı oranında ceza artırımı yapılacak. 15 yaşını bitirmiş çocukların cebir, tehdit ve hile olmaksızın cinsel ilişkiye girmesi halinde sanığa verilecek ceza, 2 yıldan 5 yıla kadar olacak. Şu anda bu suça 6 ay ile 2 yıl arasında hapis uygulanıyor. Cinsel suçtan mahkum olanlar cezalarının dörtte üçünü yattıktan sonra koşullu salıvermeden yararlanabilecek.
UYUŞTURUCU AĞIR CEZAYA
Uyuşturucu madde cezaları artırılıyor. Uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanma suçunun cezası 1 yıldan 2 yıla kadar hapis iken, 2 yıldan 5 yıla çıkacak. Suç erteleme kapsamından çıkarılınca uyuşturucu kullananlar cezaevine girecek. Esrar elde etmek amacıyla kenevir ekiminin halinde ceza 5-12 yıl olacak. Böylece bu davalar asliye ceza yerine ağır ceza mahkemelerinin alanına girecek. Uyuşturucu ve uyarıcı madde imal, ihraç ve ithal suçunun cezası 10 yıldan 20 yıla kadar hapis iken 20-30 yıl aralığına yükselecek. Uyuşturucu ve uyarıcı madde satmanın cezası 10-20 yıl arasında hapis olacak. Uyuşturucunun çocuğa satılması halinde hapis cezası 15 yıldan az olmayacak. Uyuşturucu suçlarında denetimli serbestlik sadece bir kez uygulanacak. Suçun üç veya daha fazla kişi tarafından işlenmesi durumunda ceza yarı oranında, örgüt tarafından işlenmesi durumunda bir kat artırılacak. Uyuşturucuyu özendirme suçunun cezası 2 yıldan 5 yıla kadar hapis iken, 5-10 yıl aralığını çıkacak.
NİTELİKLİ HIRSIZLIK
Nitelikli hırsızlığın cezaları yaklaşık yarı oranında artırılıyor. Konuttan hırsızlığın ve kapkaçın cezası 5 yıldan 10 yıla kadar hapis olacak. Gece yapılan hırsızlığın cezası yarı (oranında artırılacak. Hırsızlık ve mala zarar verme sonucunda haberleşme, enerji, demiryolu veya havayoluna ilişkin kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması halinde verilecek cezan iki katına kadar çıkarılacak. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı bir kişi için sadece bir kez verilebilecek. Cezaevinde hayatını yalnız idame ettiremeyen hükümlülerin cezalarının infazının geri bırakılmasında “Toplum güvenliği bakımından tehlike oluşturmaması” kriteri arınmayacak. Bu durumda HDP yöneticilerinin Cumhurbaşkanı’na kadar götürdüğü dosyada yer alan hasta mahkumların büyük bölümünün tahliye olması bekleniyor.
YARGITAY’A NEŞTER
Yargıtay yeniden yapılandırılacak. Halen 23 hukuk ve 15 ceza olan daireler yeniden düzenlenecek. 38 dairenin hukuk ve ceza dairesi olma niteliği kanunla belirlenmeyecek. Yargıtay Genel Kurulu hukuk ve ceza dairelerini yeniden oluşturacak. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu’nun üye sayısı 8’den 12’ye çıkarılacak. Yargıtay Genel Sekreteri en az Yargıtay’da 5 yıl görev yapmış olacak. Yargıtay’da genel sekreter yardımcısı seçilebilmek için birinci sınıf olma şartı aranacak.
Yargıtay Başkanı seçilebilmek için gereken sürenin alt sınırı 4 yıldan 10 yıla, Yargıtay Başsavcısı’nın asgari kıdem şartı 4 yıldan 5 yıla, Başsavcıkelini’ninki 3 yıldan 5 yıla çıkarılacak. Yargıtay Başsavcısı adayının ön seçiminde her üye tek adaya oy verebilecek. Böylece belirli bir çoğunluğun Cumhurbaşkanı’nın önüne aynı görüşten adayları sunması engellenecek.
SULH CEZA KALKIYOR
Sulh ceza mahkemeleri kaldırılarak, sulh ceza hakimlikleri kuruluyor. Sulh ceza hakimleri koruma tedbirleriyle ilgili kararlar verecek. Bu hakimlikler yargılama faaliyeti yapmayacaklar. Sulh ceza mahkemelerinin yargılama işlemleri asliye ceza mahkemelerine devredilecek. Takipsizlik kararlarına itiraz en yakın ağır ceza mahkemesi yerine, sulh ceza hakimliğine yapılacak. Nitelikli bazı davalar ile değeri 250 bin liranın üzerindeki davalarda ticaret mahkemeleri heyet halinde karar verecek. 250 bin liranın altında kalan veya daha basit olan davalarda tek hakim karar alacak.
HAKİM KARAR VERECEK
Bozdağ, “Tıbbi müdahale hadım değil. Eğer cinsel saldırıda bulunan kişilerde hastalık varsa bir hastalık nedeniyle bu saldırılarda bulunuyorsa bunun tıbbi tedavisi yoluna gidilebilecektir. Bunun kararını mahkeme verecektir. Mahkeme bilirkişi raporlarına bakacaktır gerçekten bir hastalık var mı yok mu, ona göre bunun tıbben tedavi edilmesi gerektiğine hükmederse tıbbi tedaviye karar verecektir. İnfaz sırasında ya da şartlı tahliye edilme sürecinde” dedi.
Yorum Gönder